Mekke'de ayın görülmesi üzerine Afrikalıların oruca başlamaları

(3686) no'lu fetvanın ikinci sorusu: Soru 2: Afrikalıların Mekke'de hilalin görülmesi üzerine oruç tutmaları mümkün mü?

Cevap 2: Bu konuda Suudi Arabistan Krallığı'nda Büyük Âlimler Heyetince bir karar alındı. Kararın metni şudur: Öncelikle, hilalin doğduğu yerlerin farklılığı aklen ve müşahede ile zorunlu olarak bilinen bir husustur. Bu konuda âlimlerin hiçbir ihtilafı yoktur. Müslüman âlimler arasında ihtilaf hilalin farklı yerlerden doğmasına itibar edilip edilmeyeceği noktasında olmuştur. (Bölümün numarası 10; Page No. 103) İkinci olarak: Hilalin farklı yerlerden doğmasına itibar edilip edilmeyeceği içtihada açık nazarî meselelerdendir. Bu konudaki ihtilaf ilim ve dinle ilişki olan kimseler arasında vakidir. Bu mesele, isabet edenin iki sevap alacağı caiz olan ihtilaflardandır. Söz konusu iki sevaptan biri içtihat sevabı diğeri ise isabet etme sevabıdır. Bu konuda hata eden de içtihat sevabı alır.Bu meselede âlimler iki görüşe ayrılmışlardır. Bazıları hilalin farklı yerlerden doğmasını esas alırken bazıları buna itibar etmemişlerdir. Her bir zümre Kitap ve Sünnetten delile dayanmaktadır. Belki de her iki zümre Yüce Allah'ın sözünü delil olarak aldıkları için aynı nassa dayanmış olabilirler. Bu delilerden biri şu ayet olabilir: Sana, hilâl şeklinde yeni doğan ayları sorarlar. De ki: Onlar, insanlar ve özellikle hac için vakit ölçüleridir. Hadisten delil de Onu (hilali) gördüğünüz zaman oruç tutunuz ve onu gördüğünüz zaman iftar ediniz. hadisi olabilir. İhtilafın sebebi nassı anlama farklılığı ve her bir zümrenin delil getirirken başka bir metot kullanmış olmasıdır. Heyetin göz önüne aldığı ve takdir ettiği itibarlara, ve bu meseledeki ihtilafın korkulacak kötü bir akibeti olmaması dolayısı ile bu dinin zuhur etmesi üzerinden on dört asır geçmiştir. Biz ümmetin bir rü'yet üzere birleştiği bir dönem olduğunu bilmiyoruz. Büyük Âlimler Heyeti bu meselenin olduğu hal üzere kalmasını uygun görmektedirler. Bu meselenin kaşınmaması gerektiği kanaatindedirler. Ve her devletin bu meselede işaret edilen iki görüşten uygun gördüğünü seçme hakkı olduğu kanaatini taşımaktadır. Çünkü her iki görüşün de delilleri ve dayanakları bulunmaktadır. (Bölümün numarası 10; Page No. 104) Üçüncü olarak: Heyet meclisi hilallerin hesapla sabit olması konusunu ele aldı bunun yanında Kitap ve sünnette yer alan nasları inceledi. Bu konuda alimlerin ifadelerine baktı. Ve şer'î meselelerde hilalin sübutu konusunda yıldız hesabına itibar edilmeyeceğini oy birliği ile kabul etti. Çünkü Hz. Peygamber Onu (hilali) gördüğünüz zaman oruç tutunuz ve onu gördüğünüz zaman iftar ediniz. buyurmaktadır. Bir başka hadiste ise Onu (hilali) görünceye kadar oruç tutmayınız ve onu görünceye kadar da orucunuzu açmayınız. buyurmaktadır. Bu konuda başka deliller de vardır. Başarı Allah'tandır! Efendimiz Muhammed'e (s.a.v.), âilesine ve sahabesine salât ve selam olsun.