Rabb kelimesinin Allah'ın zatıyla tefsir edilmesi, lafzatullahın i'râbı ve yardımın (zaferin) ona izafe edilmesi

(Bölümün numarası 3; Page No. 152) Boş sayfa (Bölümün numarası 3; Page No. 153)  Esma ve sıfat tevhidi (Bölümün numarası 3; Page No. 154)  İsimler (11109) no'lu fetva: Soru 1: Rabbinin adı yücelerden yücedir. Yani: Azim ve celil olan Allah münezzeh ve mukaddestir; hayırları çok, bereketleri boldur. Benim sorum şu: Rabb ismi Allah'tır. Buradaki Allah kelimesi zat-ı mukaddes (yani Allah'ın zatı) için bir özel isimdir. Müfessirler burada rabb ismini Allah'ın zatı (zat-ı mukaddes) olarak tefsir etmişlerdir ki; bu büyük bir hata ve küfürdür. Sizden doğru cevabın ne olduğunu rica ediyorum. Soru 2: Öyleyse ulu Rabbinin adını tesbih et. Yani: Ey Muhammed! Müşriklerin izafe ettikleri acizlik, noksanlık vb. vasıfları rabbinden tenzih et! ... Buradaki sorum da 1. sorumdaki ile aynı..Soru 3: yüce Rabbinin adını tesbih (ve takdis) et. (Bölümün numarası 3; Page No. 155) Yani: Ey Muhammed! Yüce ve büyük rabbinden noksanlık sıfatlarını ve zâlimlerin söyledikleri ama Allah subhânehû ve te'âlâ'ya uygun düşmeyen noksanlıkları çirkinlikleri tenzih et! Buradaki sorum da 1 ve 2 numaralı sorularla aynı..Soru 4: Yaratan Rabbinin adıyla oku. Yani ey Muhammed! Kur'ân'ı tüm mahlukatı yaratan yüce Allah'ın ismiyle başlayarak, ondan yardım isteyerek oku!.. Buradaki sorum şudur: Burada rabb adına okuyacak ama rabbın ismiyle -ki o isim zat--ı mukaddesenin özel adıdır- nasıl yardım dileyecek? Rabbın isminin -ki o isim Allah'tır- değil rabbın kendisinin yardımının dilenmesi gerekir. Doğru cevabın ne olduğunu bildirmenizi rica ederim.Soru 5: Allah dedi (=قال الله) cümlesinde, okulda öğrendiğime göre sadece Allah kelimesinin i'râbı şöyledir: Lafzatullah faildir, ötre (damme) ile merfudur. Neden böyle? Oysa ki lafzatullah, Allah'ın zatının (zat-ı mukaddesenin) aynısı değildir.Soru 6: (Yardım) zafer şu ayette Allah ismine izafe edilmiştir: O gün mü'minler de sevineceklerdir.(4)Allah'ın yardımıyla Buradaki sorum Allah isminin şerhi veya manasıyla ilgilidir. İsim kelimesi neden Allah kelimesine izafe edildi ve "Allah'ın ismi" terkibi oluştu? Doğru cevabı bildirmenizi rica ederim.

Cevap 1: Allah te'âlâ'nın Rabbinin adı yücelerden yücedir. (Bölümün numarası 3; Page No. 156) ayetinde yer alan "isim" kelimesi, lafzatullaha (Allah lafzına) ve onun gibi Allah'ın kendisini ve Hz. Peygamber'in rabbini isimlendirdiği diğer isimlere delalet eder. Lafzatullah ve onun manasındaki isimlerle maksat, müsemmâ (ismin işaret ettiği varlık) yani yüce sıfatlarıyla birlikte Rabb te'âlâ'dır. Buna göre lafzatullahın ve sair esma-i hüsnanın yüce olması, bu isimlerin işaret ettiği müsemmânın, yani kemal sıfatlarıyla muttasıf Rabb te'âlâ'nın tazim edilmesi demektir. Yoksa "isim" kelimesinin kendisinin tazimi değildir. Hatta lafzatullahın ve bu lafzın kastedilen manasının -ki bu mana tüm sıfatlarıyla birlikte Rabb teâla'dır- tazim ve tenzih edilmesidir. Kitap ve sünnet ile sabit diğer isimleri de aynı şekildedir. Bu isimler Allah te'âlâ'nın zatının aynısı değildirler ama o zata delalet ederler. Buna göre Rabb te'âlâ'nın zatının tenzihi asaleten; o zata delalet eden lafz-ı celalin tenzihi ise ona tabi olarak olmaktadır.Cevap 2: Allah te'âlâ'nın Öyleyse ulu Rabbinin adını tesbih et. ayet-i kerimesinde de aynı şeyler söylenir. Çünkü buradaki tesbih, "isim" kelimesinin tesbih edilmesi olmayıp Rabb te'âlâ'nın asaleten, o zata delalet edenlerin de ona tabi olarak tesbih edilmesidir. O zata delalet eden de burada "isim" kelimesi değil, Azim Rabb kelimesidir. "Rabb" kelimesi de Rabb te'âlâ'nın zatının aynısı değildir.Cevap 3: Şu ayetin tefsiri de aynı şekildedir: yüce Rabbinin adını tesbih (ve takdis) et. Tesbih asli olarak Rabbın zatına, ona tabi olarak da Rabb subhânehû'ya delalet etmesi itibarıyla rabb kelimesine yöneliktir. (Bölümün numarası 3; Page No. 157) Cevap 4: Bir diğer ayet olan Yaratan Rabbinin adıyla oku. ayetinin tefsiri de aynıdır. Buradaki yardım dileme, "isim" kelimesinden yardım dileme değildir. Bilakis kendisiyle kastedilen şeye, yani Yüce Rabbin zata itibarla rabb kelimesinden yardım dilenir. Yani bu ayette kıraata başlamak ve yardım dilemek, asli olarak Rabb teâla'nın kendisinden, o zata tabi olarak da ona delalet eden rabb kelimesindendir.Cevap 5: Lafz-ı celal de i'râb edilir. Çünkü i'râb telaffuz edilişine veya yazılışına göredir. Anlamı ise i'râb edilmez. Çünkü bu mana lafız değildir. Bilakis bu kelimenin manası Rabb te'âlâ'nın bizzat kendisidir. Kıraatte ve diğer hususlarda yardımı dilenendir. Herşeyi yaratan, insanı yaratan, kalemle öğreten, insana bilmediği şeyleri öğretendir. "İsim" kelimesinden ve lafzatullahtan farklıdır. Çünkü herhangi bir şeyi yaratan ve insana bilmediklerini öğreten bu kelimeler değildir. Çünkü "isim" kelimesi, lafzatullah ve rabb kelimesi müsemmadan (ismin işaret ettiği varlıktan) farklıdır. Zira müsemmâ, yüce sıfatlarıyla birlikte Rabb te'âlâ'nın zatıdır.Cevap 6: Yardım (zafer) lafzatullaha, yani Allah kelimesine izafe edilmiştir. Çünkü bu lafız, müsemmasının (bu lafzın işaret ettiği varlığın) özel ismidir ki o varlık da sahip olduğu sıfatlarıyla birlikte zat-ı mukaddesedir. Lafzatullah ile kastedilen de zat-ı mukaddesedir. Yardım (zafer) de isimden değil zat-ı mukaddesedendir. Zat-ı mukaddeyi, ona olan delaletinden dolayı lafzatullah ile ifade etmiştir. Yoksa bu lafzın zat-ı mukaddese ile aynı olduğundan dolayı değil... (Bölümün numarası 3; Page No. 158) Bu geçen satırladan da anlaşıldığı üzere namaz ve diğer ibadetler ne "isim" kelimesi, ne "rabb" kelimesi ve ne de "Allah" kelimesi için değil, Allah lafzının müsemması ve Rabb lafzının müsemması için yapılır. "Rabb" lafzı ve "Allah" lafzı maksuda yani Rabb te'âlâ'nın mukaddes zatına ve Allah lafzının müsemmasında ulaşmak için zikredilir. Allah'ın güzel isimleri, bizzat isim olmaları bakımından kastedilmemekte bunlarla sadece maksud olan müsemmaları kastedilmektedir. İşte o müsemmadır ki güzel isimlerinin zikredilmesi yoluyla asli olarak hakiki mabuddur. Her nefsin işlediği şeyin karşılığını veren de o hakiki mabuddur. Allame Şeyh Ahmed b. Abdülhalim b. Teymiyye'nin isim ve müsemma bahsinde yazdıklarını okumanı tavsiye ederiz. İbn Teymiyye (rha) konuya ilişkin doyurucu bilgiler vermiştir. Başarı Allah'tandır! Efendimiz Muhammed'e (s.a.v.), âilesine ve sahabesine salât ve selam olsun.