Kur'ân-ı Kerîm surelerinin sıralaması

Dördüncü soru, (8885) no'lu fetvadan: Soru 4: Kur'ân-ı Kerîm'deki tüm sureler besmele ile başlar, Tevbe suresi hariç, Tevbe suresi neden besmele ile başlamamış ve bu surenin nuzul sebebi nedir.?.

Cevap 4: Tevbe suresinin başında besmele'nin olmamasının sebebi bu konuda Sahabeler r.a Hz. Osman b. Affan ( r.a.) tabi oldular. Tirmizî kendi senediyle Sünen kitabında İbn Abbas (r.a.) rivayetle (Bölümün numarası 4; Page No. 226) Ben Hz. Osman'a; "Sizi, Mesani'den sayılan Enfal suresi ile Miun (yüz ayet ve üzeri sureler) sayılan Berâe suresini eşleştirmeye, ikisi arasında besmele ayetini yazmamaya ve her ikisinide yedi uzun sure içerisine almaya iten sebep nedir? diye sordum. Hz. Osman (r.anh.) Allah resulü' ne (s.a.v.) zaman zaman çok sayıda sureler inerdi. Bazı ayetler nazil olduğu zaman vahiy kâtiplerini çağırır ve onlara; "Şu ayetleri, içerisinde şu ayetlerin bulunduğu sureye ekleyin." derdi. Enfal sureside Medine'de inen ilk surelerdendir. Berâe suresi ise Kur'ân'ın son nazil olan sureleri içerisindedir. İki surede bahsedilen kıssalarda birbirine benzemektedir. Bu nedenle ben de Berâe suresini Enfal suresindendir diye zannettim. Allah resulü'de (s.a.v.) vefat etmeden önce Berâe suresinin Enfal suresinin devamı olduğu hususunda bir beyanatta bulunmamıştı. Dolayısıyla ben de iki sureyi bu şekilde birleştirip aralarına besmele yazmadım ve onları yedi uzun sure arasına ekledim. Berâe suersinin nüzul sebebine gelince İbn Kesir ( tefsirinde ) bu surenin başı Resulüllah (s.a.v.) Tebük gazvesinden dönüp Hacc'a gitmeye niyet edince Müşriklerin de Hacc'a geldikleirni ve çıplak tavaf yaptıklarını hatırlayınca onların içine karışıp bu şekilde Hacc yapmak istemedi. Bunun üzerine insanlara rehberlikk etmesi, müşriklerin bu yıldan sonra Hacc etmelerinin yasaklandığını ve Berâe suresini " Allah ve Resûlünden kendileriyle antlaşma yapmış olduğunuz müşriklere bir ihtar! (Bölümün numarası 4; Page No. 227) okuması için Hacc emiri olarak gönderdi. Aynı zamanda bu sure münafıkların içlerini ortaya çıkarması için indirilmiştir. Başarı Allah'tandır! Efendimiz Muhammed'e (s.a.v.), âilesine ve sahabesine salât ve selam olsun.