İnsanlar için ameli terketmek riya, onlar için amel işlemek ise şirktir

(Bölümün numarası 1; Page No. 767)  Şirk-i asgar (küçük şirk ) (Bölümün numarası 1; Page No. 768) Birinci soru, (3419) no'lu fetvadan: Soru 1: Fudayl b. İyaz (Allah ona rahmet eylesin) der ki: İnsanlardan dolayı bir ameli terketmek riyadır ve insanlar için amel işlemek de şirktir. Ben ve kardeşlerim bazen insanlar sebebiyle ya şahsımıza yönelik, darp, küçük düşürme gibi bir sıkıntı olur veya bütün kardeşlerimize yönelik insanların ve hükümetin şiddet uygulaması olur korkusuyla bazı sünnetleri bazen terketmek zorunda kalıyoruz. Allah adına yemin ediyorum, bu böyleyse biz bu riyaya düştük mü? Eğer düşmüş isek bundan kurtuluş yolu nedir?

Cevap 1: İnsanlar için amel işlemenin şirk olduğu hususu doğrudur. Çünkü kitap ve sünnette var olan deliller ibadetin sadece Allah'a yapılması gerektiği ve riyanın haramlığına delalet etmektedir. Zira Peygamber (s.a.v.) riyayı küçük şirk olarak isimlendirmiştir. Ve Peygamber (s.a.v.) ümmeti için en çok korktuğu şeyin riya olduğunu zikretmektedir.Ama amel etmeyi insanlar yüzünden terketmişse mutlak olarak riya olarak değerlendirilmez. Zira burada detaylar vardır: Bu durumda ameller niyetlere göre değerlendirilir. Çünkü Peygamber (s.a.v.) bu konuda şöyle buyurmuştur: Ameller ancak niyetlere göre değerlendirilir, Herkes yaptığı işin karşılığını niyetine göre alır. Burada bütün işlerde şeriata uygun olması için gayret göstermek de gerekir. Yine bu konuda (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: Her kim işimiz (dînimiz) üzere olmayan bir iş işlerse, o işlediği şey reddolunmuştur. (Bölümün numarası 1; Page No. 769) Bir kimse kendisi için zorunlu olmayan bir işi (yapması halinde) kendisine zarar vermesinden kaçınmak için yapmayı terketmek durumuna düşerse bu riya olmaz. Bilakis bu davranış şer'î bir siyasettir. Yine kendisine zarar verebilecekleri şekilde övmelerinden ya da fitnelerinden korktuğu için insanların yanında iken bazı nafileleri terketmesi de böyledir. Ama bir insan için gerekli olan şer'î bir özür olmadıkça sünneti terketmemektir.Başarı Allah'tandır! Efendimiz Muhammed'e (s.a.v.), âilesine ve sahabesine salât ve selam olsun.