ነጃሳዎችን የሚመለከቱ ብያኔዎች

4 - የበከቱ እንስሳት

የበከተ እንስሳ ማለት ሸሪዓዊ በሆነ መንገድ ሳይታረደ የሞተ እንስሳ ነው፡፡ ይህን በማስመልከት አላህ እንዲህ ብሏል፡- ‹‹(ሙሐመድ ሆይ!) በላቸው፡- ወደኔ በተወረደው ውስጥ በክት፣ፈሳሽ ደም ወይም የአሳማ ስጋ፣እርሱ ርኩስ ነውና ወይም በአመጥ ከአላህ ስም ሌላ በርሱ ላይ የተወሳበት ካልኾነ በስተቀር በሚመገበው ተመጋቢ ላይ እርም የኾነን ነገር አላገኝም፤. . . ›› [አል-አንዓም፡145]

፡፡ አንድ እንስሳ ሳይታረድ በሕይወት እያለ የተቆረጠ የእንስሳ አካልም በበክት ውስጥ ይጠቃለላል፡፡

የበከተ እንስሳ

1 - የሞተ ዓሳና አንበጣ ፡-

ነቢዩ ﷺ እንዲህ ብለዋል፡- ‹‹ሁለት (ዓይነት) የሞቱ እንስሳትና ሁለት (ዓይነት) ደሞች የተፈቀዱ (ሐላል) ተደርገውልናል፡፡ ሳይታረዱ ሞተው የተፈቀዱት ዓሳና አንበጣ ሲሆኑ ሁለቱ ደሞች ደግሞ ጉበትና ጣፊያ ናቸው፡፡›› [በአሕመድ የተዘገበ]

ዓሳ

አንበጣ

2 - እንደ ዝንብ ያሉ ፈሳሽ ደም የሌላቸው የሞቱ ነፍሳት ፡-

ነቢዩ ﷺ እንዲህ ብለዋል፡- ‹‹ዝንብ በአንዳችሁ ዕቃ ውስጥ ሲገባበት ሙሉ በሙሉ ዝንቡን ያጥልቅበትና አውጥተው ይጣለው፤በአንድ ክንፉ ፈውስ በልላ ክንፉ በሽታ አለበትና፡፡›› [በቡኻሪ የተዘገበ]

ዝንብ

5 - የአሳማ ሥጋ

ይህን በማስመልከት አላህ እንዲህ ብሏል፡- ‹‹(ሙሐመድ ሆይ!) በላቸው፡- ወደኔ በተወረደው ውስጥ በክት፣ፈሳሽ ደም ወይም የአሳማ ስጋ፣እርሱ ርኩስ ነውና ወይም በአመጥ ከአላህ ስም ሌላ በርሱ ላይ የተወሳበት ካልኾነ በስተቀር በሚመገበው ተመጋቢ ላይ እርም የኾነን ነገር አላገኝም፤. . . ››[አል-አንዓም፡145]፡፡

አሳማ

6 - የውሻ ልጋግ

ነቢዩ ﷺ እንዲህ ብለዋል፡- ‹‹ያንዳችሁን ዕቃ ውሻ በአፉ (ምላሱን በማስገባት) ከለከፈው የሚጸዳው (ዕቃውን) ሰባት ጊዜ አንደኛውን ዙር በአፈር በማጠብ ነው፡፡›› [በቡኻሪና ሙስሊም የተዘገበ]

የውሻ መልከፍ ማለት ቢጠጣም ባይጠጣም በዕቃዎች ውስጥ ምላሱን አስገብቶ የመነካካቱ ሁኔታ ነው፡፡

የውሻ ልጋግ (በምላሱ መልከፍ)

1 - መሬትን ከነጃሳ የሚጸዱበት መንድ

መሬት ነጃሳ ከነካው በውሃም ይሁን ወይም በሌላ ነገር ነጃሳው ይወገዳል፡፡ መስጊድ ውስጥ የሸናውን ገጠሬ ዐረብ አስመልክተው ነቢዩ ﷺ እንዲህ ብለዋልና፡ ‹‹ተውት (ሰውየውን አትንኩት)፤ በሸናበት ቦታ ላይ

ባልዲ ሙሉ ወይም በትልቅ ባልዲ ውሃ ድፉበት ፡፡›› [በቡኻሪና ሙስሊም የተዘገበ]

መሬቱን የበከለው ፈሳሽ ነጃሳ ከሆነ በመድረቁ ብቻ መሬቱ የጸዳ ይሆናል፡፡ ይህም ከአቡ ቀላባ በተላለፈውና ፡- ‹‹መሬት ከደረቀ ጣህር ሆኗል፡፡›› [በቡኻሪ የተዘገበ]

የውሃን መጠን በመጨመር ማጽዳት

ፈሳሽ ነጃሳ መሬት ላይ

የፈሳሽ ነጃሳ መድረቅ

2 - የተነጀሰ ውሃ የሚጸዱበት መንገድ

ነጃሳ የገባበት ውሃ ቅሪቱ እንዲወገድ የበዛ ውሃ በመጨመር ይጸዳል፡፡ በዘመናዊ የማጥሪያ ዘዴዎችም ሊጠራ ይችላል፡፡

በዘመናዊ ዘዴዎች ማጽዳት

የውሃን መጠን በመጨመር ማጽዳት

3 - የተነጀሰ ልብስ የሚጸዱበት መንገድ

ነጃሳው እስኪወገድ ድረስ በውሃ ፈግፍጎ በማጠብና በመጭመቅ ይጸዳል፡፡

የተነጀሰ ልብስ የሚጸዱበት መንገድ

4 - ምንጣፍ ከነጃሳ የሚጸዱበት መንገድ

ነጃሳው እስኪወገድ ድረስ በውሃ ይታጠባል፤፤ወይም በዘመናዊ ማጽጃዎች በመፈግፈግም ይጸዳል፡፡

ምንጣፍ የሚጸዱበት መንገድ

1 - ሥጋው የሚበላ እንስሳ ቆዳ ፡-

ይህ ቆዳውን ከውስጥና ከውጭ በኩል በማልፋት ከነጃሳ ይጸዳል፡፡ ይህም በሚከተለው የነቢዩ ﷺ ሐዲስ መሰረት ነው፡- ‹‹ቆዳ ከተለፋ ንጹሕ (ጣህር) ሆኗል፡፡›› [በሙስሊም የተዘገበ]

ቆዳ መልፋት ማለት ቆዳው ለስልሶ መጥፎ ጠረኑ እስኪወገድ ድረስ የተወሰኑ ኬሚካሎችን በመጠቀም ማዘጋጀት ማለት ነው፡፡

ሥጋው የሚበላ እንስሳ በሸሪዓዊ መንገድ ታርዶ ከሞተ ግን ቆዳው ጣህር ነው፡፡

ቆዳን ማልፋት

ሥጋው የሚበላ እንስሳ

2 - የበከተ ሥጋው የማይበላ እንስሳ ቆዳ፡

በሕይወት እያለ በቁሙ ጣህር ቢሆን እንኳ ፣በሸሪዓዊ መንገድ መታረዱ ሐላል የማይሆነው እንስሳ ቆዳ ቢለፋም ንጹሕ (ጣህር) አይሆንም፡፡

ሥጋው የማይበላ እንስሳ

6 - ምግብ መብላት ያልጀመረ ወንድ ወይም ሴት ሕጻን ሽንት የሚጸዱበት መንገድ

የሴት ሕጻን ሽንት ይታጠባል፡፡ የወንድ ሕጻን ሽንት ግን ላዩ ላይ ውሃ ማፍሰስ ብቻ በቂ ይሆናል፡፡ ነቢዩ ﷺ እንዲህ ብለዋልና ፡- ‹‹የሴት ሕጻን ሽንት ይታጠባል፤የወንድ ሕጻን ሽንት ውሃ ይረጭበታል፡፡›› [በአቡ ዳዉድ የተዘገበ]

የወንድ ሕጻን ሽንትን ውሃ ላዩ ላይ መርጨት

የሴት ሕጻን ሽንትን ማጠብ

7 - ውሻ የለከፈው ነገር የሚጸዱበት መንገድ

ውሻ በአፉና በምላሱ የነካውን ነገር ሰባት ጊዚ አንደኛውን በአፈር በማጠብ ይጸዳል፡፡ ነቢዩ ﷺእንዲህ ብለዋል፡- ‹‹ያንዳችሁን ዕቃ ውሻ በአፉ (ምላሱን በማስገባት) ከለከፈው የሚጸዳው (ዕቃውን) ሰባት ጊዜ አንደኛውን ዙር በአፈር በማጠብ ነው፡፡›› [በቡኻሪና ሙስሊም የተዘገበ]

በአፈር ማጽዳት አንድ ጊዜ ከዚያም በእጥበት ማጽዳት 6 ጊዜ

10 - ጫማ የሚጸዱበት መንገድ

የነጃሳው ቅሪት እስኪወገድ ድረስ መሬት ላይ በመፈግፈግ ይጸዳል፡፡ ነቢዩ ﷺ ፡- ‹‹አንዳችሁ በጫማው አዋኪ ነገር ከረገጠ አፈር (የነጃሳ) መጽጃው ነው፡፡›› [በአቡ ዳዉድ የተዘገበ] ብለዋል፡፡

ጫማን መሬት ላይ በመጥረግ ማጽዳት

11 - የሴት ረዥም ልብስ የሚጸዱበት መንገድ

ረዥም የሴት ቀሚስ በጫፉ ላይ ነጃሳ ቢጣበቅበት ንጹሕ በሆነው ቦታ መሄዷ ይበቃታል፤መሬቱ ራሱ ያጸዳዋልና፡፡ ነቢዩ ﷺ ፡- ‹‹ከኋላው ያለው ያጸዳዋል፡፡›› [በአቡ ዳዉድ የተዘገበ] ብለዋል፡፡

መሬት የሴትን ልብስ ያጸዳል

12 - ጠጣር ምግቦች የሚጸዱበት መንገድ

ነጃሳው ያለበትንና በዙሪያው ያለውን በማስወገድ ይጸዳል፡፡ ቀሪው በመሰረታዊ ንጽሕናው ላይ እንዳለ ይቀራል፡፡ የአላህ መልእክተኛ ﷺ ፡- ‹‹ቅቤ ውስጥ ስለ ወደቀች አይጥ ተጠይቀው ‹‹አስወጧትና በዙሪያዋ ያለውን አስወግዳችሁ ቅቤያችሁን ተመገቡ፡፡›› [በቡኻሪ የተዘገበ]ብለዋል፡፡

አይጥ ገብቶ የሞተበት ቅቤ