Yemin etmeye niyet etti ancak yemin etmedi

(20343) Numaralı fetva: Soru: Kızım, kocasından boşandığı takdirde iki ay oruç tutmaya yemin etti. Zira kocası dine bağlı birisi değil. Sonra sekiz senedir talak meydana geldi. O öğretmen olduğu için perşembe ve cuma günleri olmak üzere her hafta iki gün oruç tuttu. Kesintili olarak 15 gün oruç tuttu. Sorumuz şu: Düzensiz olarak bu şekilde oruç tutması caiz midir? O ağlıklı olmasına rağmen her gün için fidye vermesi caiz midir? (Bölümün numarası 23; Page No. 46) Soruda, bu kadının yemin lafzıyla mı, yoksa nezir lafzıyla mı yemin ettiği açıklanmamıştır. Bundan dolayı sayın genel müftü, bunun izah edilmesi için bu kadının babasına H. 7/2/1419 tarih ve 78/2 sayılı bir mektup yazmıştır. Sonra onun babasından şu cevap gelmiştir:Size ifade edeyim ki, kızım lafızla (kelimeyle) yemin etmemiş, bilakis ne niyet olarak ne de lafız olarak nezir değil, yemine niyet etmiştir. Bilakis o, iki ay oruç tutmaya niyet etmiş ve o iki ayı sürekli olarak mı, yoksa kesintili olarak mı tutacağını belirlemediğini söylüyor. Fakat hedefinin o iki ayı fasılalı olarak tutmak olduğunu söylüyor. Zira o, fasılalı olarak on beş gün oruç tutmuştur. Sayın hocam, sorumuz şu: Kalan günler için fidye vermesi caiz midir, yoksa yeminden dolayı tuttuğu lağv sayılır ve fasılasız olarak iki ay oruç mu tutar yahut yapmakta olduğu gibi niyet ettiği şeyi tamamlamak için fırsat buldukça oruç tutmaya devam mı eder?

Cevap: Durum zikredildiği gibi kızın, yemin ve neziri lafızla (sözle) yapmamışsa ve ancak sadece kalbiyle yemine niyet etmişse, ona bir şey gerekmez. Çünkü yemin, "Allah'ın ismiyle" gibi bir lafızla yemin edilirse yahut onun benzeri bir şekilde olursa gerçekleşir. Sadece bu niyetle, ona bir şey terettüp etmez. Buna, Ebu Hureyre'nin (r.a) Hz. Peygamber'den (s.a.v.) sahih olarak rivayet ettiği hadis delalet etmektedir ki, Peygamber (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: Allah benim için ümmetimden, amel etmedikçe veyahut konuşmadıkça kalplerinden geçen şeyi affetmiştir. Bir başka rivayette şöyle geçmektedir: (Bölümün numarası 23; Page No. 47) İçinden geçirdikleri... Hadis'e bak. Hadisi Buhari ve Müslim "Sahih"lerinde rivayet etmişlerdir. Yine hadisi, İmam Ahmed, Tirmizî, İbn Mace ve diğerleri de rivayet etmişlerdir. Buna göre kızının oruç tutması gerekmez. Zira ondan yemini yahut nezir'i gerektirecek bir şey meydana gelmemiştir.Başarı Allah'tandır! Allah, peygamberimiz Hz. Muhammed (s.a.v.)'e, âilesine ve sahabesine salât ve selam etsin.