Vasi üçte birinin gelirinden artan para harcaması

( 3226 ) Numaralı fetva (Bölümün numarası 16; Page No. 384) Soru : Kardeşim 1394 h. yılında vefat etmiştir. Ve malının üçte birinin gelirinden kendisi ve eşi için hac ve kurban vasiyetinde bulunmuştur. Vefat ettiği zaman malının üçte biri 46.000 riyaldi. Bu meblağı ticarette kullandık. Bugün yaklaşık 300.000 riyaldir. Yakında vasiyet için bir arazi satın alacağız. Yıllık geliri 20.000-30.000 riyal arasındadır. Allah mükafatınızı versin beni aydınlatın: 1 - Kardeşimin ana babasını onların kurbanlarına ortak edebilir miyim, ya da bu gelirden onlar için ayrı kurban kesebilir miyim? Hac yaptırabilir miyim? Sevabı da kardeşim adına onlara gidecektir.2 - Vefat eden için, fakirlere sadaka vermek veya hayır işlerine katkıda bulunmak caiz midir?3 - Kurbandan fazla kalan gelirle ne yaparız.4 - Vasi, vefat eden adına vasiyette yazmayan iyi ameller yapabilir mi?5 -Eğer talep ederse eşine hac parası nakit olarak verilebilir mi? Çünkü birden fazla defa hac etmiştir. 6 -Şu an malın üçte biri için zekat gerekir mi? Bu gelir için zekat gerekir mi? Bizleri aydınlatın. Allah sizleri muvaffak etsin.

Cevap : Öncelik; malın üçte birine vasi olan kişi her sene devamlı olarak vasiyeti eden ve eşi için kurban kesmesi vaciptir. Ve her biri için üçte birin gelirinden hac etmesi gerekir. Vasiyet eden kişinin de ebeveynini de kurbana ortak edemez. Ancak onlar için üçte birin artan kısmıyla kurban kesebilir. (Bölümün numarası 16; Page No. 385) İkinci olarak : Vasiyette yazan devamlı iki kurban ve iki hac yerine getirildikten sonra, gelirin artan kısmıyla fakirlere sadaka vermek ve hayırlı işlere katkıda bulunmak caizdir. Üçüncü olarak : Üçte birin gelirinden artan meblağ, hayır cihetinde harcanır. Eğer akrabaları arasında fakir olan varsa ona öncelik verilir. Dördüncü olarak : Vasi üçte birin gelirinden artan kısımla vasiyeti yapana iyilik olarak müslümanların maslahatı için harcama yapabilir.Beşinci olarak : Vasiyetin nassına uymak için, vasiyeti yapanın karısına hac parasını haccı bizzat kendi yapmak istemedikçe nakit olarak verilmez. Altıncı olarak : Malın üçte birinde veya gelirinde zekat yoktur.Ancak vasi üçte birde kılınan gayrimenkulün ıslahı için gerekli harcamaları yapması gerekir.Başarı Allah'tandır! Allah, peygamberimiz Hz. Muhammed (s.a.v.)'e, âilesine ve sahabesine salât ve selam etsin.