Hakimlerin hakları ve görevleri

(Bölümün numarası 23; Page No. 397)  İmamet-i uzma ve dini siyaset (17627) Numaralı fetvanın ikinci sorusu: Soru 2: Hakimlerin hakları ve görevleri nelerdir?

Cevap 2: Meşru hakimin hakkı onu dinlemek, zorlukta kolaylıkta hoş ve hoş olmayan durumlarda ona itaat etmektir. Şayet halktan biri sana tercih edilse bile. Yine onun hakkı ona nasihat etmek, onun iyiliği için ona yardımcı olmaktır. Sahihayn'de geçtiği üzere İbn Ömer (R.anhuma)'dan rivayetle Peygamber (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: Masiyetle emrolunmadığı sürece, hoşuna giden ve gitmeyen hususlarda müslüman kişiye dinleyip itaat etmek düşer. Eğer masiyetle emrolunacak olursa, ne dinlemek, ne de itaat etmek sözkonusudur. Enes (r.a.)'den rivayetle dedi ki, Resulullah (s.a.v.) şöyle buyurdu: İdarenize, başı simsiyah Habeşli bir köle geçse, dinleyin ve itaat edin. (Bölümün numarası 23; Page No. 398)  Hadisi Buhari rivayet etti. Ebu Hüreyre (r.a.)'den rivayetle dedi ki, Resulullah (s.a.v.) Şöyle buyurdu: Zorlukta, kolaylıkta dinç iken aciz iken ve başkası sana tercih edilirken bile dinleyip itaat etmen gerekir. Müslim rivayet etti. Peygamber (s.a.v.)'in başkası sana tercih edilirken sözünün manası ayrıcalıktır. Hangi durumda olursan ol, özellikle de dünya işlerinde ve hatta yanlarında bulunan haklarınızı size vermeseler dahi yine sana itaat etmek düşer. Ebu Rukayye Temim b. Evs ed-Dari (r.a.)'den rivayetle Peygamber (s.a.v) şöyle buyurdu: Din nasihattir (samimiyettir, sadakattir), buyurdu. Bunun üzerine sahabeler: “Kime karşı samimiyettir?” deyince, Peygamber (s.a.v.) “Allah’a karşı, Kitabı’na karşı, Resulü’ne karşı, Müslümanların idarecilerine karşı ve bütün Müslümanlara karşı samimi olmaktır” buyurdu. Müslim rivayet ett. (Bölümün numarası 23; Page No. 399) Hakimin görevlerine gelince, Allah Te'âlâ'nın şeriatıyla amel etmek, onun hükmünü yerine getirmek ve halkına karşı samimi olmaktır. Sahihayn'de geçen bir rivayete göre İbn-i Ömer (R. anhuma) dedi ki, Resulullah (s.a.v.)'i şöyle derken duydum: Hepiniz çobansınız; hepiniz güttüğünüz sürüden sorumlusunuz. Devlet reisi de bir çobandır ve sürüsünden sorumludur. Erkek, ailesinin çobanıdır ve sürüsünden sorumludur. Kadın, kocasının evinin çobanıdır ve sürüsünden sorumludur. Hizmetkâr, efendisinin malının çobanıdır; o da sürüsünden sorumludur. Hepiniz çobansınız ve güttüğünüz sürüden sorumlusunuz. Vahyi inkar etmediği müddettçe fasık olsa bile şeri imam'a isyan etmek haramdır. İbn-i Ömer (r.anhuma)'dan rivayetle dedi ki, Resulullah (s.a.v.)'i şöyle derken duydum Kim itaatten bir karış vazgeçerse, kıyamet gününde lehine hiç bir delil bulunmaksızın Allah'a kavuşur. Kim de boynunda biat olmadan ölürse cahiliye ölümü ile ölmüş olur. Müslim rivayet etti. Ondan gelen bir rivayete göre: Kim cemaatten ayrılmış olarak ölürse, cahiliye ölümü üzere ölmüş olur. (Bölümün numarası 23; Page No. 400) ve itaatten bir karış vazgeçerse, sözünün manası hangi durumda olursan ol imama günah işlerin dışında isyan etmekle, ona boyun eğmemekle itaatten çıkma. Ve: Cahiliye ölümü üzere ölmüş olur. sözünün manası: Yani cahiliyye hali üzere ölmüş gibi dalalet üzere ölür. Nitekim onlar herhangi bir emirin altına girmediler. İbn Abbas (r.anhuma)'dan rivayetle dedi ki Resulullah ( s.a.v. ) buyurdu ki: Kim idarecisinden herhangi bir şey hususunda hoşlanmazsa sabretsin. Zira kim sultandan bir karış uzaklaşırsa, cahiliyye ölümü ile ölmüş olur. Hadis üzerinde ittifak edilmiştir. Başarı Allah'tandır! Allah, peygamberimiz Hz. Muhammed (s.a.v.)'e, âilesine ve sahabesine salât ve selam etsin.