Düğün hediyesini kabul ve ona karşılıkta bulunmak

(Bölümün numarası 19; Page No. 138) (11367) no'lu fetvanın ikinci sorusu: Soru 2: Bizim buralarda insanların şöyle bir âdeti vardır: Bir kişi bir başkası evlenirken ona gücünün yettiği kadar para verip yardım eder. (Bölümün numarası 19; Page No. 139) Bir süre sonra daha önce din kardeşine yardım eden kişi evlenir. Önceki evlenen kişi ona kardeşinin verdiği meblağı vererek yardım etmek zorunda kalır. İş bununla da kalmaz onun verdiği kadarını veya daha azını ilave olarak da verir. Bir örnek vermek gerekirse; diyelim ki bir kişi ben veya oğlum evlenirken bana beş yüz riyal yardım etti. Bir ay sonra da bu kişi veya oğlu evlendi. Bu durumda ben de ona mutlaka yardım etmek zorundayım. Bu kez ben ona beş yüz riyal veriyorum ve bu miktara beş yüz riyal veya daha az bir miktar ilave ediyorum. Mühim olan, onun bana yaptığı yardım üzerine ilave etmek gerekiyor. Ona sadece verdiğini vermem mümkün değildir. Mutlaka bunun üzerine ilave etmem gerekmektedir. Sadece bana verdiği yardımı iade edip de üzerine ilave etmezsem karşı taraf bundan hoşlanmıyor. Ve bu kişi bana, hakkımı verdi bana yardım etmedi diyor. Bahsettiğim bu adet, güney taraflarında aramızda bilinen bir adettir. Özellikle de evlenme ve ev yapma durumlarında yaygındır. Sorum şudur: Bu yardım yani kişinin yaptığı yardıma ilave olarak yapılan bu yardım caiz midir? Yoksa "Hangi borç ki bir menfaat getirir o faizdir" kaidesine mi dahildir? Çünkü söz konusu fazlalık, gerekli gibi bir durumdadır. Ve adete göre bunu vermek gerekir. Bu meblağı borç alacak olsa geri öderken karşı tarafın yardımını ve üzerine de fazlalık ödemektedir. Kadınlar da aynı adeti yapmaktadırlar. Onlar da para göndermekte ve evlenme durumunda bu meblağ ve üzerine fazlalık ödenmektedir. Bu fazlalığın geri iadesi ve ne zaman iade edileceği şart koşulmuş gibidir. Bu yardım farklı olabilir. Yardımcı olan şahıs, bu miktar para ile evlenebilir. İkinci hafta da ona yardım eden evlenmektedir. Böylece birinci şahıs onun yaptığı yardımı iade etmektedir. Bu fazlalık, bir hafta sonra verilmektedir. Bu, şartlara göre bazen bir ay, bazen de bir sene sonra geri iade edilmektedir. Sizden bu adetin şer'i hükmünü açıklamanızı rica ediyorum.