حج | در مورد حج | حج و عمره | تعريفات مقدماتی در مورد حج

مکۀ مكرمه

اسمى است اشتقاق شده از كلمه سامى (بك) يعنى وادى

نام مكه به لفظ بكه دراين فرموده الله تعالى: (نخستين خانه اى كه براى عبادت مردم بناء شده همانست كه در بكه بوده ومبارك وهدايت است براى جهانيان) (آل عمران:96). آمده است.

تاريخ مكه مكرمه به قرن نوزده قبل از ميلاد در عهد سيدنا ابراهيم واسماعيل عليه السلام نخستين ساكنان آن بوده اند برميگردد، الله تعالى به نقل از ابراهيم عليه السلام مى فرمايد: (پروردگارا! من بعضی از فرزندانم را (به فرمان تو) در سرزمین بدون کشت و زرعی، در جوار خانه مكرّم تو اسكان دادم ، خداوندا تا این که نماز را برپای دارند، پس چنان کن که دلهای گروهی از مردمان متوجّه آنان گردد و ایشان را از میوه‌ها بهره‌مند فرما، شاید که سپاس گذارى کنند) (ابراهيم:37)

وازبركت دعاى سيدنا ابراهيم عليه السلام آب زمزم از زير پاهاى اسماعيل عليه السلام زمانيكه آب وغذاى مادرش هاجرپايان يافته بود جوش زد. از همان هنگام قبائل عرب به موضع آب رو آوردند، وزندگى در آن دميده شد.

قبائل همچنان به جايگزين شدن ادامه دادند، وروز به روز به تعداد شان افزوده شد، تا اينكه سلطه به قريش رسيد تا در آنجا حاكميت نمايد، بالآخره نبى اكرم (صلى الله عليه وسلم) ظهور نمودند، كه در تغيير زندگى در مكه مكرمه وجزيرة العرب وجهان تأثير بسزائى داشتند.

نبى اكرمﷺ در مکۀ مكرمه به پيامبرى مبعوث شدند، وكعبه معظمه قبلهء مسلمانان شد، و مکۀ مكرمه گهواره دعوت اسلام گرديد، ولى مردمانش پيش از همه از آن متنفر بودند، ومسلمانان را آزار وشكنجه مى دادند، تا اينكه مسلمانان به هجرت به مدينه منوره مجبور شدند، ودولت اسلام در آنجا تشكيل گرديد، پس از آن نبى اكرمﷺ فاتحانه وارد مكه مكرمه شدند، از آن زمان تا عصر ما سرزمين اسلام بوده است.

مكه مكرمه – بويژه حرم مكى شريف – مورد توجه واهتمام شايان خلفاء وحاكمان مسلمان بوده، كه به توسعه وتكامل آن دست زده اند، وآنرا به مركز نور افشانى اسلام به جهانيان مبدل نموده اند.

فضيلت مکۀ مكرمه

1ـ امنيت است براى كسيكه بآن وارد ميشود

الله تعالى فرموده است: (وهركه وارد آن شد، در امنيت ميباشد) (آل عمران:97) يعنى: حرم مكه.

2ـ دجال وطاعون به آن داخل نميشود

از ابى هريرة رضى الله عنه روايت شده كه فرمود: نبى اكرمﷺ فرمودند: (( مدينه ومكه از فرشتگان مملوميباشند، بر سرهر راه آن[نقب: راه] فرشته اى است، دجال وطاعون به آنها داخل نميشود)).[ به روايت احمد]

احكام ويژه براى مکۀ مكرمه وحرم شريف

1ـ وعيد سخت براى كسيكه در حرم بفكر كارى بدى افتد، چه آنرا عملى سازد ويا نسازد.

الله تعالى مى فرمايد: ( وهركسيكه در آن از روى ظلم ارادهء معصيت خدا را بكند وى را از عذاب دردناك مى چشانيم) (حج:25) والحاد: يعنى هرگونه معصيت خداوند.

واز ابن عباس رضى الله عنه روايت شده كه نبى اكرم ﷺ فرمودند: (( مبغوضترين مردم نزد الله سه شخص هستند)) وازميان آنها (( ملحدى كه در حرم باشد)).[ به روايت بخارى]

3ـ داخل شدن كفارومشركان در حرم مكه نيز حرام است

الله تعالى فرموده است: ( اى كسانيكه ايمان آورده ايد، مشركان پليد اند، پس از امسال نبايد به مسجد الحرام نزديك شوند ) (توبه: 28).

نبى اكرمﷺكه درمنى بودند امر كرده اند كه اعلام شود: (( پس ازين سال ديگرمشركى نبايد حج كند، وكسى برهنه خانه خدا را طواف نكند )).[ به روايت بخارى]

4ـ حرمت شكار، وحرمت قطع درختان، وحرمت برداشتن اشياى يافته شده[اللقطة: آنچه يافته شود، وصاحبش را نداند] در حرم

از ابن عباس رضى الله عنه روايت شده كه نبى اكرمﷺ فرمودند: (( الله تعالى مكه مكرمه را حرام گردانيد، براى هيچيكسى پيش ازمن وبعد از من حلال نشده، وتنها براى من ساعتى از روز حلال گردانيده شد، گياهان تر آن درو [ يختلى خلاها: گياهان تر آنرا قطع كنند ] ودرختانش قطع نشوند، [ يعضد: قطع ميشود ] ونيزصيدش شكار نشود، [ ينفر: رمانيدن وحشت زده كردن ] وهمچنين يافته شده اش را كسى نبردارد مگر كسيكه صاحبش را بشناسد )).[ به روايت بخارى]

مشعرهاى حج

علائم ظاهری كه عبادت حج را برترى ميدهد.

4ـ مسجد الحرام

همان بيت الله الحرام است، و درآن چندين نشانى ظاهرى است كه مهمترين آنها:

-كعبه مشرفه است

- حجر اسماعيل

و آن همان بخش شمالى خانه كعبه است كه قريش در اثر كمبود هزينه زمانيكه خانه كعبه را دو باره بنا مى كردند نتوانستند شامل آن سازند، پس ديوارى قوسى كه حطيم ناميده مى شود بر آن زدند تا علامتى باشد براينكه اينجا بخشى از بيت الله است، اين نامگذارى از سوى عموم مردم بوده، اساس شرعى ندازد.

- حجراسود

در گوشه جنوبى كعبه وبه سمت چپ باب كعبه قرار دارد، وسنگى است از بهشت، كه شكسته شده، وهشت سنگ ريزه آن كه هريك به حجم خرما ميباشد، باقى مانده است.

- گوشه يمانى

همان گوشهء جنوب غربى كعبه است، كه ركن يمانى ناميده ميشود، زيرا كه در جهت يمن قرار دارد، و از امتيازات ركن يمانى اينست كه بر بنياد اولى بيت الله كه ابراهيم واسماعيل عليهماالسلام خانه كعبه را بلند كرده بودند بناشده است.

- ملتزم

همان موضعى كه ميان حجر اسود وباب كعبه است، وبه اندازهء دو متر ميباشد، كه موضع قبولى دعاء است، وسنت است تا در هنگام دعاء كردن روى,سينه، بند وكف دستان را بآن بچسپانند.